Loolaan 59



Wanneer mej. Adriane Johanna Maria Tinne (geb. 7-2-1802 te Den Haag) op 30 april 1855 dit huis betrekt heeft Johannes Cornelis van Heuven, (geb. 1813) administrateur van de intendance op het paleis, deze woning al bewoond. Mej. Adriana Johanna Maria Tinne heeft geen beroep maar is wel actief in de sociale sector. Zij treedt in september 1862 af als regentes van het weeshuis van de Nederlands Hervormde kerk. Zij moet om gezondheids redenen de grote villa verlaten.

De volgende bewoonster is jonkvrouw Clara Elisabeth Holmberg Beckfelt (geb. 24-4-1829 te Preanger, Java). Zij woonde eerst in bij haar 9 jaar oudere zuster, die met de intendant van het Loo, Jonkheer van Bronkhorst was gehuwd en op het Kleine Loo woonde.

Pierre François Spaink (Abbink Spaink), (geb. 18-12-1862 te Amsterdam) gehuwd met Maria Magdalena Abbink (geb. 31-1-1862) eveneens te Amsterdam, die al op de Loolaan 49 een Hygi nisch Pension Herstellingsoord voor zenuwzieken exploiteerde, plaatst dit over naar nr. 59 in juni 1893. Hij hield al spreekuren in het ziekenhuis. Als eerste in Apeldoorn schaft hij omstreeks 1900 een röntgentoestel aan. Op een leden vergadering van de artsenkring in 1904 demonstreert hij een röntgenfoto van een pati nt met een kogel, die is blijven steken tegen een halswervel.
Op 15 oktober 1898 is er een aanbesteding voor een grote verbouwing. Er is een ingemetselde steen met de initialen van zijn zoon Joh. Herman (geb. 5-1-1892) tijdens een van de verbouwingen aangebracht.
Het zwaartepunt van de hygi nische psychiatrische de behandeling zal liggen eensdeels in een strenge controle op de deugdelijkheid van de levensmiddelen, de die tische keuze voor ieder individueel, anderdeels in een doelmatige hygi nische levenswijze in familie verband onder onmiddellijk toezicht.
Abbing Spaink gaat zelf wonen op de Kerklaan 29/31 (toen één huis).

In Bosrust wonen een aantal medewerkers, o.a. als hoofd van de huishouding en verpleging mevr. Elisabeth Grada Johanna Bleeker-Kobus (zie Loolaan 24) en vaak een inwonende psychiater.

In 1909 komt uit Leiden, Willem Briët (geb. 31-8-1876 te Houten), psychiater, die de leiding overneemt met zijn vrouw Louise Gesina Wissink, een oud verpleegster. Deze neemt de taak van mevr. Bleeker-Kobus als hoofd van de verpleging en huishouding op zich. In 1926 gaan zij wonen op de Loolaan 55/57, na het in eigendom te hebben verworven.

De inrichting is in plm. 1915 van de N.V. Boschrust met als geneesheer-directeuren Willem Briët, med. doct. arts te Apeldoorn en dr. Pierre François Abbink Spaink te Utrecht. De commissarissen zijn Jacob van Deventer Szn, inspecteur staatstoezicht Amsterdam, Leendert Pot hofarts te Apeldoorn en jonkheer J. Röell, secretaris van het Permanente Hof van Arbitrage te Den Haag.
Tot 1945 neemt de inrichting alleen klassepatiënten op. Als sanatorium heeft het voor velen een minder beladen naam dan "krankzinnigen inrichting". De verpleging is individueel, dwz. wanneer voor de behandeling meer personeel moet worden ingezet moet er voor de behandeling ook meer worden betaald. Vaak heeft men ook een persoonlijke begeleider(ster). In de oorlogsjaren 1914-18 en 1940-45, wanneer het moeilijker is de daarvoor in aanmerking komende pati nten in het buitenland te plaatsen, kan men door huizen in buurt te huren of te kopen meer plaatsen cre ren. In 1970 wordt de inrichting als psychiatrisch inrichting afgekeurd. Het gebouw en omliggend terrein wordt door de gemeente overgenomen. Het wordt als opvang centrum gebruikt. Het eerst zijn er Vietnamese bootvluchtelingen die er worden opgevangen.


W. Wijk, augustus 2008.


Berry Meester: Ik kwam Loolaan 59 ook nog tegen op een lijst met gevorderde woningen in de gemeente Apeldoorn ten behoeve van Duitse gezinnen die ten gevolge van bombardementen dakloos waren geworden. Wie weet hier meer over?